Τα εμβόλια έχουν σβήσει από τον χάρτη της δημόσιας υγείας ασθένειες που προκαλούσαν σοβαρές επιδημίες και ανεπανόρθωτες βλάβες. Δυστυχώς, όμως, εκτός από τα αντιγόνα για την πρόληψη λοιμωδών νοσημάτων, περιέχουν και ισχυρές δόσεις αμφισβήτησης, ανακριβειών, μύθων και ημιμάθειας.

Ο εμβολιασμός αποτελεί τη μεγαλύτερη παρέμβαση στη δημόσια υγεία, μετά την πρόσβαση σε πόσιμο νερό. Κάποιοι όμως αμφισβητούν τη σημασία του. Το αποτέλεσμα είναι η επιστροφή ασθενειών, αλλά και μια τεράστια παραφιλολογία που μπορεί να οδηγήσει σε ακόμη περισσότερα περιστατικά από τα χιλιάδες κρούσματα ιλαράς που καταγράφηκαν το 12μηνο 2017-2018 στην Ελλάδα.

Πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες επιδημίες μολυσματικής ασθένειας που βρίσκεται σε εξέλιξη, στην καρδιά της Δύσης και όχι στις μακρινές χώρες της Αφρικής ή της Ασίας, και η οποία μαρτυρεί μεγάλα κενά στο τείχος ανοσίας που χτίζουν συστηματικά τα εμβόλια έναντι σοβαρών μεταδοτικών νοσημάτων. Η επιφύλαξη με την οποία υποδέχονται κάθε Φθινόπωρο οι Έλληνες -και όχι μόνο- τα αντιγριπικά εμβόλια τα οποία θα τους προστατεύσουν έναντι της εποχικής γρίπης και των σοβαρών επιπλοκών της, το αποδεικνύει.

Από την εποχή του εμβολιασμού κατά της ευλογιάς, ο εμβολιασμός είχε τους επικριτές του. Δύο αιώνες από τότε, έχουν εγερθεί πολλοί διαφορετικοί τύποι αντιρρήσεων. Ορισμένοι αμφισβήτησαν τα επιστημονικά οφέλη της μαζικής ανοσοποίησης. Άλλοι έχουν επικεντρωθεί στα διακυβευόμενα συμφέροντα της προσωπικής ελευθερίας. Άλλοι αντιτίθενται στον εμβολιασμό για προσωπικούς ή θρησκευτικούς λόγους.

Σήμερα τα εμβόλια αμφισβητούνται ιδιαίτερα από τους νέους γονείς, γιατί δεν υπάρχουν βιώματα και γνώσεις για το πόσο καταστροφικές μπορεί να είναι λοιμώξεις, όπως η πολιομυελίτιδα, για την ίδια τη ζωή ή την ποιότητα της ζωής ενός παιδιού. Τόσο οι γιατροί που διαδίδουν ανακρίβειες σε βάρος των εμβολίων όσο και οι γονείς που τις αποδέχονται και τις αναπαράγουν είναι ηλικίας μικρότερης των 50 ετών. Ανήκουν δηλαδή στη γενιά των γιατρών και των γονέων που δεν έζησαν επιδημίες λοιμωδών νοσημάτων. Έτσι δεν μπόρεσαν και δεν θα μπορέσουν να αντιληφθούν τι προσέφεραν τα εμβόλια στην ανθρωπότητα και πιθανόν να θεωρούν ότι τα νοσήματα αυτά και οι θάνατοι εξαφανίστηκαν δήθεν μαγικά, από κάποια αόρατη δύναμη.

Σημειωτέον, το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC) έχει επισημάνει ότι οι περισσότερες ανεπιθύμητες ενέργειες από τα εμβόλια είναι μικρές και προσωρινές, όπως τοπικό άλγος, πονόλαιμος ή ήπιος πυρετός. Οι σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες συνήθως συμβαίνουν μόνο μεταξύ ενός ανά χιλιάδες έως ενός ανά εκατομμύριο δόσεων, ενώ ορισμένες σοβαρές αντιδράσεις και θάνατοι συμβαίνουν τόσο σπάνια ώστε η ακριβής εκτίμηση κινδύνου να είναι δύσκολη.