Σημαντικό δείκτη για την έγκαιρη διάγνωση της νόσου Αλτσχάιμερ μπορεί να αποτελέσει η δική μας προσωπική αντίληψη για το εάν βιώνουμε διαταραχές μνήμης, ακόμη και όταν η γνωστική έκπτωση δεν απεικονίζεται καθαρά στις σχετικές μετρήσεις, όπως προκύπτει από νέα ερευνητική μελέτη που διεξήχθη υπό την εποπτεία των επιστημόνων του Κέντρου Νευροεκφυλιστικών Ασθενειών της Γερμανίας (DZNE).

Δίκτυο γερμανικών πανεπιστημίων και πανεπιστημιακών νοσοκομείων συμμετείχε στη μεγαλύτερη μέχρι στιγμής σχετική έρευνα σε πανεθνικό επίπεδο, η οποία και κατέληξε στο συμπέρασμα πως ηλικιωμένοι που είχαν διαγνωστεί με υποκειμενική γνωστική έκπτωση παρουσίασαν κατά μέσο όρο μετρήσιμη γνωστική εξασθένιση που συνδέεται με ανωμαλίες στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό.

Υποκειμενική γνωστική έκπτωση είναι η κατάσταση κατά την οποία κάποιος νιώθει πως η μνήμη του εξασθενεί, όμως η νοητική του επίδοση παραμένει εντός των φυσιολογικών ορίων βάσει των αντικειμενικών κριτηρίων μέτρησης.

Πρόκειται για ευρήματα που έχουν τη δυναμκή να αποδειχθούν ιδιαίτερα σημαντικά για την έγκαιρη διάγνωση της νόσου Αλτσχάιμερ, όπως επισημαίνουν οι ερευνητές στη μελέτη τους που δημοσιεύτηκε στο Neurology.

Η έρευνα διεξήχθη με τη συμμετοχή 449 γυναικών και ανδρών με μέση ηλικία τα 70 έτη. Περίπου οι μισοί εξ αυτών είχαν καταφύγει οι ίδιοι στις κλινικές μνήμης των αντίστοιχων νοσοκομείων καθώς παρουσίαζαν επίμονα προβλήματα με τη μνήμη τους, ωστόσο οι ειδικές μετρήσεις στις οποίες υποβλήθηκαν κινήθηκαν στα φυσιολογικά πλαίσια, και κατόπιν διαγνώστηκαν με υποκειμενική γνωστική έκπτωση. Οι υπόλοιποι μετέχοντες στην έρευνα ήταν γνωστικά υγιή ηλικιωμένα άτομα.

Υποβλήθηκαν στο σύνολό τους σε «ακτινογραφία» των νοητικών των λειτουργιών. Πέραν της λειτουργίας της μνήμης, η έρευνα εστίασε και στην ικανότητα προσοχής και συγκέντρωσης των συμμετεχόντων σε διάφορες καταστάσεις. Μεταξύ άλλων, δοκιμάστηκαν επίσης οι γλωσσικές δεξιότητες και η ικανότητα αναγνώρισης και ονομασίας αντικειμένων.

Επιπλέον, αναλύθηκε το εγκεφαλονωτιαίο υγρό 180 ατόμων -104 από αυτά με υποκειμενική γνωστική έκπτωση-, ενώ μετρήθηκαν και τα επίπεδα ειδικών πρωτεϊνών, και η αξιολόγηση των δεδομένων από τους βιοδείκτες «επιτρέπει να εξαχθούν συμπεράσματα σχετικά με πιθανή βλάβη των νεύρων και των μηχανισμών που συνδέονται με τη νόσο Αλτσχάιμερ», όπως επισημαίνει ο επικεφαλής της έρευνας καθηγητής Michael Wagner.

Ο ίδιος αποσαφηνίζει πως οι μετέχοντες στην έρευνα με υποκειμενική γνωστική έκπτωση παρουσίαζαν κατά μέσο όρο ήπιο γνωστικό έλλειμμα και το έλλειμμα αυτό συσχετίστηκε με πρωτεΐνες που υποδηλώνουν πρώιμη νόσο Αλτσχάιμερ. Συνεπώς, οι ερευνητές συμπεραίνουν πως τόσο η υποκειμενική αντίληψη για γνωστική έκπτωση, όσο και η ήπια αντικειμενική γνωστική έκπτωση, οφείλονται στη νόσο.

Ο καθηγητής Wagner τονίζει πως υπάρχουν πολλοί λόγοι που κρύβονται πίσω από τα προβλήματα μνήμης και τα συγκεκριμένα ευρήματα δεν μπορούν να γενικευτούν, καθώς πολλοί ηλικιωμένοι ταλαιπωρούνται από προσωρινές υποκειμενικές διαταραχές μνήμης χωρίς να πάσχουν από Αλτσχάιμερ.

Σε κάθε περίπτωση, όμως, τα μέχρι στιγμής ευρήματα της συγκεκριμένης έρευνας -η οποία και βρίσκεται σε εξέλιξη- υποστηρίζουν το σκεπτικό ότι η υποκειμενική γνωστική έκπτωση μπορεί να συμβάλει στον εντοπισμό της νόσου του Αλτσχάιμερ σε αρχικό στάδιο, ενώ θα μπορούσαν παράλληλα να συμβάλουν και στην ανάπτυξη νέων θεραπειών.

Διαβάστε ακόμη

Νόσος Αλτσχάιμερ: Ο καίριος ρόλος του εντέρου στη διάγνωση και τη θεραπεία

Αυτό το κοκτέιλ μπορεί να αντιστρέψει τις επιπτώσεις της νόσου Αλτσχάιμερ

Νόσος Αλτσχάιμερ: Διπλάσιες γυναίκες πάσχουν και η αιτία είναι ορμονική