«Να μην μείνει κανένας ασθενής στο σκοτάδι, καθώς βγαίνουμε στο φως» είναι το μήνυμα που στέλνουν για την εφετινή Παγκόσμια Ημέρα Αμφιβληστροειδούς, με όλη τους τη δύναμη, οι ασθενείς με προβλήματα όρασης, και ιδίως όσοι πάσχουν από εκφυλιστικές ασθένειες του αμφιβληστροειδούς, έπειτα από τα δυόμισι έτη της πανδημίας κορωνοϊού, που κατάφερε πλήγματα και σε αυτούς ως οφθαλμολογικούς ασθενείς.

«Μετά από μήνες απομόνωσης, οι άνθρωποι που ζουν με εκφυλιστικές παθήσεις του αμφιβληστροειδούς, συνειδητοποιούν ότι όχι μόνο χάθηκε η όραση τους κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, αλλά και ότι έχει μειωθεί η ικανότητά τους να πλοηγούνται σε έναν άλλοτε οικείο κόσμο. Αυτό με τη σειρά του επηρεάζει τις δεξιότητες άλλα και τον ενστικτώδη τρόπο πλοήγησης/προσανατολισμού και κινητικότητας στο χώρο» αναφέρει με αφορμή τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Αμφιβληστροειδούς (τιμάται στις 24 Σεπτεμβρίου) ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Αμφιβληστροειδούς, κ. Στρατής Χατζηχαραλάμπους.

Σύμφωνα με μελέτη του 2021, το 36,9% των ασθενών που πάσχουν από νεοαγγειώσεις ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας, που είχαν καθυστέρηση στις θεραπείες τους 8 εβδομάδων ή περισσότερο λόγω του lockdown της νόσου Covid-19, εκδήλωσαν σημαντική απώλεια όρασης (5,2 γράμματα) και μόνο το 75% αυτών ανέκτησαν την όραση στην αρχική τους τιμή μετά την επανέναρξη της θεραπείας. Ωστόσο, οι ασθενείς που επηρεάζονται από όλες τις μορφές των παθήσεων εκφύλισης του αμφιβληστροειδούς, θα πρέπει να διενεργούν τακτικά ραντεβού σε οφθαλμιάτρους. Όσα άτομα πάσχουν από κληρονομικές εκφυλιστικές παθήσεις του αμφιβληστροειδούς (IRDs), για παράδειγμα, μπορεί να είναι πιο ευαίσθητα στην εμφάνιση πρώιμου καταρράκτη καθώς και σε άλλα προβλήματα όρασης όπως το γλαύκωμα και οι διαθλαστικές ανωμαλίες. Η δε κανονικότητα στην οποία έχει εισέλθει η κοινωνία μετά την πανδημία, έχει μετατραπεί σε έναν κόσμο προκλήσεων για όσους πάσχουν από εκφυλιστικές ασθένειες του αμφιβληστροειδούς αντιμετωπίζουν σημαντικές προκλήσεις, όπως μειωμένη κινητικότητα, περαιτέρω μειωμένη πρόσβαση στην εργασία και εκπαίδευση και μειωμένη υποστήριξη για ευεξία.

«Σε μια δυναμική αγορά εργασίας, όσοι άνθρωποι ζουν με μερική όραση πρέπει να εξετάσουν και να ελέγξουν τη διαδρομή προς και από την εργασία. Καθώς αναδύονται νέα εμπόδια, όπως τα ηλεκτρικά ποδήλατα που δεν κάνουν θόρυβο και τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, αυτές οι διαδρομές θέτουν νέες προκλήσεις» επισημαίνει ο κ. Χατζηχαραλάμπους.

Προσθέτει, μάλιστα, ότι οι ασθενείς ανησυχούν για την πρόθεση των κυβερνήσεων να περιορίσουν τη χρήση του φωτισμού στους δρόμους για την εξοικονόμηση ενέργειας. Ο περιορισμός της χρήσης του φωτισμού στους δρόμους προκαλεί τεράστια ανησυχία σε όσους επηρεάζονται από την απώλεια όρασης, έχοντας μερική όραση. Πολλοί άνθρωποι που πάσχουν από αυτές τις νόσους (IRD), βιώνουν νυχτερινή τύφλωση και βασίζονται στον φωτισμό του δρόμου για την κινητικότητα και την ανεξαρτησία τους, για να πάνε στη δουλειά και στο σχολείο. Η προοπτική να σβήνουν τα φώτα, θα απομονώσει περαιτέρω αυτή την κοινότητα και θα επιδεινώσει τα ζητήματα που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς μετά την πανδημία. Μάλιστα, η Διεθνής Ένωση (Retina International) και οι οργανώσεις μέλη της καλούν τις κυβερνήσεις να εξετάσουν τον αντίκτυπο αυτών των αποφάσεων σε αυτήν την κοινότητα, σε επίπεδο ατομικής και δημόσιας ασφάλειας.

Στο πλαίσιο αυτό, προτείνεται άμεσα να ληφθούν υπόψιν οι ακόλουθες παροτρύνσεις για δράση:

1. Εφαρμογή μέτρων που επιτρέπουν την ασφαλή κινητικότητα και την πρόσβαση στην ισότιμη ένταξη της κοινότητας με προβλήματα όρασης, στην κοινωνία και στον εργασιακό χώρο.

2. Διασφάλιση ότι οι ψηφιακές υπηρεσίες είναι σχεδιασμένες για να μειώνουν τους αποκλεισμούς με το να είναι προσβάσιμες, με ιδιαίτερη έμφαση στους ηλικιωμένους και την κοινότητα με προβλήματα όρασης

3. Να δοθεί προτεραιότητα στη φροντίδα και θεραπεία για δυστροφίες του αμφιβληστροειδούς σε περιόδους κρίσης.

4. Διατήρηση της ουσιαστικής έρευνας των διαταραχών του αμφιβληστροειδή και ανάπτυξη σε περιόδους κρίσης και

5. Να προωθηθούν παρεμβάσεις για την ένταξη και την ευημερία της κοινότητας των Ατόμων με Προβλήματα Όρασης.