Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε τον συνδυασμό nivolumab με cabozantinib για την πρώτης γραμμής θεραπεία ενηλίκων ασθενών με προχωρημένο νεφροκυτταρικό καρκίνωμα (RCC). Η απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής βασίζεται σε αποτελέσματα από τη μελέτη Φάσης 3 CheckMate -9ER, σύμφωνα με τα οποία ο συνδυασμός nivolumab με cabozantinib κατέδειξε μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα έναντι του sunitinib σε τρία κύρια καταληκτικά σημεία: την επιβίωση χωρίς εξέλιξη της νόσου (PFS), που ήταν το πρωτεύον καταληκτικό σημείο της μελέτης, καθώς και το ποσοστό αντικειμενικής ανταπόκρισης (ORR) στη θεραπεία και τη συνολική επιβίωση (OS) των ασθενών. Επιπλέον, ο συνδυασμός nivolumab με cabozantinib ήταν καλά ανεκτός από τους ασθενείς που συμμετείχαν στη μελέτη. Όσον αφορά στην ασφάλεια, παρουσίασε τα γνωστά προφίλ ασφάλειας των δύο φαρμάκων, ενώ αναφέρθηκε μικρό ποσοστό οφειλόμενων στη θεραπεία ανεπιθύμητων ενεργειών που οδήγησαν σε διακοπή της θεραπείας.

«Το θεραπευτικό σχήμα nivolumab με cabozantinib συνδυάζει δύο παράγοντες με αποδεδειγμένη δράση ενάντια στο προχωρημένο νεφροκυτταρικό καρκίνωμα, οι οποίοι, στο πλαίσιο της μελέτης CheckMate-9ER, εμφανίζουν συνδυαστικά μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα σε κύρια καταληκτικά σημεία και διαφορετικές ομάδες ασθενών σε σύγκριση με το sunitinib. Επιπλέον, ο συνδυασμός κατέδειξε ευνοϊκό προφίλ ασφάλειας με βάση τα γνωστά πρωτόκολλα, με αποτέλεσμα να παρατηρηθεί μικρό ποσοστό διακοπής της θεραπείας λόγω ανεπιθύμητων ενεργειών. Η εν λόγω έγκριση επιτρέπει στους κλινικούς ιατρούς στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να προσφέρουν στους ασθενείς με προχωρημένο νεφροκυτταρικό καρκίνωμα μία ακόμη συνδυαστική θεραπεία που μπορεί να τους βοηθήσει ελέγξουν καλύτερα τη νόσο και να αυξήσουν τις πιθανότητες επιβίωσης», δήλωσε ο Marc-Oliver Grimm, M.D., καθηγητής Ιατρικής και επικεφαλής του τμήματος ουρολογίας στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Jena.

Επιπρόσθετα, ο συνδυασμός nivolumab με cabozantinib εγκρίθηκε για την πρώτης γραμμής θεραπεία του προχωρημένου νεφροκυτταρικού καρκινώματος και από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ τον Ιανουάριο του 2021, ενώ παράλληλα αιτήσεις έγκρισης βρίσκονται υπό αξιολόγηση από τις ρυθμιστικές αρχές άλλων χωρών. Επίσης, τα αποτελέσματα της μελέτης CheckMate -9ER δημοσιεύτηκαν στο ιατρικό περιοδικό New England Journal of Medicine τον Μάρτιο του 2021.

«Χάρη στην πρόοδο που έχει σημειωθεί στον τομέα της έρευνας, οι ασθενείς με προχωρημένο καρκίνο του νεφρού ζουν περισσότερο σε σχέση με το παρελθόν. Επομένως, η ανάγκη να αναλογιστούμε τους τρόπους με τους οποίους η θεραπεία επηρεάζει την καθημερινή ζωή τους, γίνεται ολοένα και πιο επιτακτική», δήλωσε η Rachel Giles, M.D., Ph.D., επικεφαλής της Διεθνούς Συμμαχίας κατά του Καρκίνου του Νεφρού (IKCC).

«Χαιρετίζουμε με ικανοποίηση την έγκριση της νέας, συνδυαστικής θεραπείας πρώτης γραμμής για το προχωρημένο νεφροκυτταρικό καρκίνωμα, η οποία προσφέρει στους ασθενείς τη δυνατότητα όχι μόνο να ελέγχουν τη νόσο, αλλά και να διατηρούν καλή ποιότητα ζωής. η έγκριση του συνδυασμού nivolumab με cabozantinib ως πρώτης γραμμής θεραπεία του μεταστατικού καρκίνου νεφρού αποτελεί συνέχεια της τεράστιας προόδου που έχει επιτευχθεί στο νόσημα αυτό τα τελευταία 15 χρόνια. η προσθήκη ενός ακόμη ιδιαίτερα αποτελεσματικού σχήματος στην θεραπευτική μας φαρέτρα, συμβάλλει όχι μόνο στην μετατροπή μιας θανατηφόρου νόσου σε χρόνιο νόσημα, αλλά πλέον και στην ενδεχόμενη ίαση ενός σημαντικού ποσοστού των ασθενών αυτών», δήλωσε ο Αριστοτέλης Μπάμιας, Καθηγητής Θεραπευτικής-Παθολογίας-Ογκολογίας, Διευθυντής Β’ Προπαιδευτικής Παθολογικής Κλινικής, Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, ΠΓΝ Αττικόν.

Το νεφροκυτταρικό καρκίνωμα (RCC) αποτελεί τον πιο συχνό τύπο καρκίνου του νεφρού στους ενήλικες, καθώς κάθε χρόνο καταγράφονται περισσότερα από 431.000 νέα περιστατικά και 179.000 θάνατοι σε παγκόσμιο επίπεδο. Είναι περίπου δύο φορές πιο συχνό στους άνδρες σε σχέση με τις γυναίκες, ενώ τo ποσοστό πενταετούς επιβίωσης για τα άτομα που έχουν διαγνωστεί με μεταστατική ή προχωρημένη νόσο είναι 13%.

Η μελέτη CheckMate-9ER
Η μελέτη CheckMate -9ER είναι μία ανοικτή, τυχαιοποιημένη, μελέτη Φάσης 3 που αξιολογεί ασθενείς με μη προθεραπευμένο προχωρημένο νεφροκυτταρικό καρκίνωμα (RCC). Συνολικά 651 ασθενείς (23% υψηλού κινδύνου, 58% ενδιάμεσου κινδύνου, 20% χαμηλού κινδύνου, 25% PD-L1>1%) τυχαιοποιήθηκαν για να λάβουν nivolumab σε συνδυασμό με cabozantinib  (n=323) έναντι sunitinib (n=328). Το πρωτεύον καταληκτικό σημείο ήταν η επιβίωση χωρίς εξέλιξη της νόσου (PFS), ενώ τα δευτερεύοντα καταληκτικά σημεία ήταν η συνολική επιβίωση (OS) και το ποσοστό αντικειμενικής ανταπόκρισης (ORR) στη θεραπεία.

Στο πλαίσιο της μελέτης, ο συνδυασμός nivolumab με cabozantinib έδειξε μεγαλύτερη επιβίωση χωρίς εξέλιξη της νόσου (PFS), καθώς και μεγαλύτερα ποσοστά αντικειμενικής ανταπόκρισης στη θεραπεία (ORR) και συνολικής επιβίωσης (OS) των ασθενών έναντι του sunitinib, ενώ αναφέρθηκε χαμηλό ποσοστό οφειλόμενων στη θεραπεία ανεπιθύμητων ενεργειών που οδήγησαν σε διακοπή της θεραπείας.

Ειδικότερα, με ελάχιστη παρακολούθηση 10,6 μηνών διαπιστώθηκαν τα εξής:

• Επιβίωση χωρίς εξέλιξη της νόσου (PFS), δηλαδή το πρωτεύον καταληκτικό σημείο της μελέτης: Ο συνδυασμός nivolumab με cabozantinib διπλασίασε τη διάμεση επιβίωση χωρίς εξέλιξη της νόσου (PFS) (16,6 μήνες έναντι 8,3 μηνών αντίστοιχα· Λόγος Κινδύνου [HR] 0,51· 95% Διάστημα Εμπιστοσύνης [CI]: 0,41 έως 0,64; p <0,0001), σε σύγκριση με το sunitinib.
• Συνολική επιβίωση (OS): Ο συνδυασμός μείωσε τον κίνδυνο θανάτου κατά 40% σε σύγκριση με το sunitinib (HR: 0,60· 98,89% CI: 0,40 έως 0,89· p=0,0010· η διάμεση συνολική επιβίωση ήταν μη αξιολογήσιμη και για τα δύο σκέλη θεραπείας).
• Ποσοστό αντικειμενικής ανταπόκρισης (ORR): Διπλάσιοι ασθενείς εμφάνισαν ανταπόκριση στον συνδυασμό nivolumab με cabozantinib σε σύγκριση με το sunitinib (55,7% έναντι 27,1%).
• Ανεπιθύμητες ενέργειες βαθμού 3: Οι ανεπιθύμητες ενέργειες βαθμού 3 ή μεγαλύτερου, ήταν παρόμοιες με τον συνδυασμό nivolumab με cabozantinib έναντι του sunitinib (75% έναντι 71%).
• Διακοπή λόγω οφειλόμενων στη θεραπεία ανεπιθύμητων ενεργειών: Από τους ασθενείς που έλαβαν τον συνδυασμό nivolumab με cabozantinib, ποσοστό 5,6% διέκοψε τη λήψη και των δύο παραγόντων λόγω οφειλόμενων στη θεραπεία ανεπιθύμητων ενεργειών, ποσοστό 6,6% διέκοψε τη λήψη μόνο του nivolumab, ενώ 7,5% διέκοψε τη λήψη μόνο του cabozantinib. Από τους ασθενείς που έλαβαν θεραπεία με sunitinib, ποσοστό 8,8% διέκοψαν τη θεραπεία λόγω οφειλόμενων στη θεραπεία ανεπιθύμητων ενεργειών.

Επίσης, αναθεωρημένη ανάλυση που διενεργήθηκε με ελάχιστη παρακολούθηση 16,0 μηνών, κατέδειξε ότι ο συνδυασμός nivolumab με cabozantinib παρουσίασε σταθερή βελτίωση της αποτελεσματικότητας σε σύγκριση με το sunitinib. Τα εν λόγω δεδομένα παρουσιάστηκαν στο φετινό Συμπόσιο για τον Καρκίνο του Ουρογεννητικού Συστήματος, που διοργάνωσε η Αμερικανική Εταιρεία Κλινικής Ογκολογίας (ASCO).