Λανθασμένες αντιλήψεις για τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) επικρατούν στη χώρα μας, εμποδίζοντας τον εμβολιασμό αγοριών και κοριτσιών και την επίτευξη του διεθνούς στόχου εξάλειψης του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας στο άμεσο μέλλον.

Η Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία «ΚΑΡΚΙΝΑΚΙ – Ενημέρωση για τον Καρκίνο στην Παιδική και Εφηβική Ηλικία» παρουσίασε πρόσφατα τα αποτελέσματα έρευνας που διεξήγαγε σε συνεργασία με το Κέντρο Κλινικής Επιδημιολογίας και Έκβασης Νοσημάτων – CLEO.

Στην έρευνα συμμετείχαν 1.006 άτομα με διάμεση ηλικία τα 38 έτη. Σχεδόν το 1/3 του δείγματος θεωρεί ότι γνωρίζει αρκετά για τον Ιό Ανθρωπίνων Θηλωμάτων (HPV), ενώ το 13,2% άκουγε για πρώτη φορά για τον HPV μέσα από αυτήν την έρευνα. Περίπου 6 στους 10 συμμετέχοντες γνωρίζουν ότι η μόλυνση με τον HPV δεν είναι σπάνια, ωστόσο 8 στους 10 πιστεύουν λανθασμένα ότι ο HPV θα «φανεί» οπωσδήποτε στο τεστ Παπανικολάου ή έχουν άγνοια επί του θέματος.

Σε ό,τι αφορά τη μετάδοση, το 77,8% των συμμετεχόντων γνωρίζουν ότι τόσο οι άντρες όσο και οι γυναίκες μπορούν να μεταδώσουν τον ιό, όμως μόνο το ¼ του δείγματος γνωρίζει ότι ο HPV μεταδίδεται και με απλή δερματική επαφή, ενώ ένα υψηλό ποσοστό (40,7%) θεωρεί λανθασμένα ότι ο HPV μεταδίδεται με το αίμα.

Σχετικά με τις επιπτώσεις του HPV, πάνω από τους μισούς συμμετέχοντες επέλεξαν «Δεν γνωρίζω» στις ερωτήσεις που αφορούσαν την σύνδεση του HPV με τον καρκίνο του πρωκτού, του πέους και του στόματος/φάρυγγα.

Από το σύνολο των 1.006 συμμετεχόντων, οι 637 ήταν γονείς (63,3% του δείγματος) και από αυτούς η πλειοψηφία (81,2%) δήλωσε ότι δεν έχει εμβολιάσει κανένα από τα παιδιά τους έναντι του HPV. Μάλιστα 1 στους 4 δεν ήξερε ότι έπρεπε να εμβολιάσει τα παιδιά του κατά του HPV, ενώ 6,5% δήλωσε ότι ο παιδίατρος τους πρότεινε να μην το κάνουν στα αγόρια.

Ως κυριότεροι παράγοντες που θα επηρέαζαν την απόφαση των γονιών να εμβολιάσουν τα παιδιά τους, αναδείχθηκαν η προστασία που προσφέρει το εμβόλιο και η συχνότητα λοίμωξης από HPV, οι οποίοι είχαν κριθεί και ως οι σημαντικότεροι όσον αφορά την απόφαση εμβολιασμού των ίδιων των γονιών.

Η Γενική Γραμματέας Δημόσιας Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη, σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της έρευνας τόνισε την αναγκαιότητα των Εθνικών Προγραμμάτων Πρόληψης για όλους τους πολίτες, ανεξάρτητα από τον τόπο διαμονής τους, την καταγωγή τους, το κοινωνικό-οικονομικό και μορφωτικό τους επίπεδο και υπενθύμισε το Εθνικό Πρόγραμμα Πρόληψης Καρκίνου του Μαστού «Φώφη Γεννηματά», το πρώτο δημόσιο πρόγραμμα πρόληψης της χώρας μας και το Εθνικό Πρόγραμμα Προσυμπτωματικού Ελέγχου για τον Καρκίνο του Τραχήλου της Μήτρας.

Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ελευθεροεπαγγλεματιών Παιδιάτρων, Κώστας Νταλούκας, υπογράμμισε τον κρίσιμο ρόλο του παιδιάτρου στην ενημέρωση των γονέων σχετικά με τον εμβολιασμό των παιδιών, ως ένα από τα πιο δραστικά μέτρα πρόληψης. Τόνισε, δε, ότι η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ελευθεροεπαγγλεματιών Παιδιάτρων είναι σύμμαχος κάθε προσπάθειας ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης σχετικά με τον Ιό των Ανθρωπίνων Θηλωμάτων (HPV).

Τι είναι ο ιός HPV

Ο ιός HPV (Human PapillomaVirus) είναι ο πιο συχνά σεξουαλικά μεταδιδόμενος ιός. Υπολογίζεται ότι περίπου 85-90% των σεξουαλικά ενεργών ανδρών και γυναικών θα μολυνθούν από τον ιό κάποια περίοδο της ζωής τους.

Οι ιοί HPV συγκροτούν μια μεγάλη οικογένεια ιών που προσβάλλουν το επιθήλιο και τις βλεννώδεις μεμβράνες του ανώτερου γαστρεντερικού σωλήνα, του αναπνευστικού συστήματος ή της πρωκτογεννητικής περιοχής, δυνητικά προκαλώντας καλοήθεις βλάβες όπως τα κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων ή τα θηλώματα του λάρυγγα, καθώς και ορισμένους καρκίνους.

Οι ιοί HPV με υψηλό δυναμικό ογκογένεσης που σχετίζονται με την ανάπτυξη προκαρκινικών βλαβών ονομάζονται υψηλού κινδύνου και περιλαμβάνουν τους τύπους 16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56,58 και 59.

Ο ιός HPV συνήθως «καθαρίζεται» από το ανοσοποιητικό σύστημα αλλά ένα μικρό ποσοστό των ατόμων που έχουν μολυνθεί από ιούς HPV υψηλού κινδύνου θα αναπτύξουν εμμένουσα λοίμωξη. Έτσι, προκαλούνται διαταραχές στα μολυσμένα κύτταρα που εξελίσσονται σε προκαρκινικές καταστάσεις και ακολούθως σε καρκίνο συνήθως πολλά χρόνια μετά την αρχική λοίμωξη.

Η συχνότητα των καρκίνων που σχετίζονται με τον HPV παρουσιάζουν σταδιακή αύξηση και υπάρχει άμεση συσχέτιση με των αριθμό των σεξουαλικών συντρόφων.

Σήμερα είναι τεκμηριωμένο ότι ο HPV είναι υπεύθυνος για όλες τις περιπτώσεις καρκίνου τραχήλου της μήτρας και ένα μεγάλο ποσοστό καρκίνων του στοματοφάρυγγα, του πρωκτού, του αιδοίου και του κόλπου.

Όσον αφορά στον καρκίνο τραχήλου μήτρας, θεωρείται ότι μόνο 3-5% των μολύνσεων στον τράχηλο της μήτρας εξελίσσονται σε προκαρκινικές βλάβες.

Η συχνότητα του καρκίνου τραχήλου της μήτρας παρουσιάζει πτώση μετά την ευρεία εφαρμογή προγραμμάτων δευτερογενούς πρόληψης (τεστ Παπανικολάου, HPV τεστ). Το 2021 διαγνώσθηκαν 697 περιπτώσεις στην Ελλάδα και περίπου 604.000 σε όλο των κόσμο, ενώ υπήρξαν 282 θάνατοι στην Ελλάδα και 341.000 παγκοσμίως.

Για τον καρκίνο στοματοφάρυγγα, το 2021 διαγνώσθηκαν 78 περιπτώσεις σχετιζόμενες με τον HPV στην Ελλάδα και περίπου 100.000 περιπτώσεις στον κόσμο. Οι καρκίνοι του στοματοφάρυγγα που σχετίζονται με τον HPV παρουσιάζονται πιο συχνά σε νέους ενήλικες και έχουν καλύτερη πρόγνωση από τους καρκίνους στοματοφάρυγγα που σχετίζονται με κατανάλωση καπνού και αιθυλικής αλκοόλης.

Καθολικός εμβολιασμός αγοριών και κοριτσιών

Στις αρχές του 2022, μετά από εισήγηση της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, ανανεώθηκε το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Παιδιών και Εφήβων, συστήνοντας τον εμβολιασμό κατά του ιού HPV τόσο στα κορίτσια όσο και στα αγόρια για τις ηλικίες 9-18 ετών. Μέχρι πρότινος ο εμβολιασμός συστηνόταν μόνο στα κορίτσια της συγκεκριμένης ηλικιακής ομάδας.

Παρά το γεγονός ότι, το εμβόλιο για τον HPV καλύπτεται πλήρως από τα ασφαλιστικά ταμεία, δυστυχώς στην Ελλάδα μόλις το 54% των εφήβων κοριτσιών είναι εμβολιασμένα, σύμφωνα με στοιχεία της ΗΔΙΚΑ.

Όμως, ο εμβολιασμός, ως μέσο πρωτογενούς πρόληψης είναι ένα αποτελεσματικό και αποδοτικό μέτρο δημόσιας υγείας που σώζει ζωές. Πρόσφατη μελέτη στην Αγγλία έδειξε ότι ο εμβολιασμός έναντι του ιού HPV – μεταξύ 2006-2019 – μείωσε κατά 87% τα περιστατικά καρκίνου του τραχήλου της μήτρας στα εμβολιασμένα κορίτσια 12-13 ετών.

Ειδήσεις σήμερα: 

Νοσοκομείο Παίδων «Αγία Σοφία»: Απεργία ανακοίνωσε η ΕΙΝΑΠ για την Τετάρτη 28 Σεπτεμβρίου

Προσωπικός γιατρός: Ξεπέρασαν τα τέσσερα εκατομμύρια οι εγγραφές των πολιτών

Κορωνοϊός – Εμβόλια: Ποιοι, πότε και πώς πρέπει να τα κάνουν – Όσα πρέπει να ξέρουμε σε 10 ερωταπαντήσεις