Την επέτειο 150 χρόνων από τη σύστασή του γιορτάζει σήμερα ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός (World Meteorological Organization – WMO), τονίζοντας πως η φετινή Παγκόσμια Ημέρα Μετεωρολογίας (23 Μαρτίου) δίνει την ευκαιρία να επισημανθούν όσα έχουν επιτευχθεί μέχρι σήμερα και οι στόχοι για το μέλλον, «από τον τηλέγραφο και τις μετεωρολογικές υπηρεσίες θαλάσσης στα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι τους υπερυπολογιστές και τη διαστημική τεχνολογία» όπως σημειώνει στον επίσημο ιστότοπό του, υπενθυμίζει όμως και τον κίνδυνο της κλιματικής αλλαγής και όσων έχουν μεσολαβήσει από το 1873, έτος ιδρύσεως του αρχικού Διεθνούς Μετεωρολογικού Οργανισμού (International Meteorological Organization) σε μια εποχή που η μόλυνση από τη βιομηχανία και τον άνθρωπο μόλις ξεκινούσε:

«Κατά συνέπεια των αερίων του θερμοκηπίου που παγιδεύουν τη θερμότητα, η μέση παγκόσμια θερμοκρασία είναι σήμερα πάνω από 1° C υψηλότερη σε σύγκριση με 150 χρόνια πριν. Οι καιρικές συνθήκες είναι πιο ακραίες, οι ωκεανοί μας θερμότεροι και πιο όξινοι, η στάθμη της θάλασσας έχει αυξηθεί και οι παγετώνες και οι πάγοι λιώνουν. Ο ρυθμός των αλλαγών επιταχύνεται. Χρειαζόμαστε επείγουσα δράση τώρα για να μειώσουμε τις εκπομπές και να διασφαλίσουμε ότι οι μελλοντικές γενιές θα μπορούν να επιβιώσουν και να ευημερήσουν στον πλανήτη μας».

Candida auris και και κλιματική αλλαγή

Το ζήτημα του αντίκτυπου της κλιματικής αλλαγής στη δημόσια υγεία έχει απασχολήσει επισταμένως. Ο πλέον πρόσφατος συναγερμός από το Αμερικανικό Κολέγιο Ιατρών για τον μεταδοτικό και θανατηφόρο μύκητα Candida auris δύναται να ενταχθεί σε αυτό το πλαίσιο. Σε άρθρο ιατρών της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) με τίτλο Candida auris – τι γνωρίζουμε για τη νέα απειλή για την δημόσια υγεία όπου συνοψίζονται τα ευρήματα σχετικής μελέτης με συμμετοχή του καθηγητή Δημήτριου Κοντογιάννη, κατόχου της Έδρας Robert C. HickeyChair και κορυφαίου ειδικού στη μυκητολογία διεθνώς, από το Τμήμα Εσωτερικής Παθολογίας του Πανεπιστημίου του Τέξας, MDAnderson Αντικαρκινικό Κέντρο των ΗΠΑ, σημειώνεται ότι ο Candida auris:

  • προκαλεί ανησυχία λόγω της δυνατότητας να διασπείρεται ενδονοσοκομειακά από ασθενή σε ασθενή, κάτι που παρατηρείται για πρώτη φορά σε μύκητα, καθώς και μέσω ιατρικών συσκευών (π.χ. ιατρικά θερμόμετρα)
  • διαγιγνώσκεται εξαιρετικά δύσκολα με τις κλασσικές μεθόδους ταυτοποίησης των μυκήτων
  • δεν θεραπεύεται εύκολα καθώς λόγω ανθεκτικότητας του μύκητα σε διάφορες κατηγορίες αντιμυκητιασικών
  • σχετίζεται με την πανδημία COVID-19, όπως έχει αποδειχθεί από πολλές μικρές επιδημίες σε μονάδες ΜΕΘ στις ΗΠΑ και διεθνώς, με τους παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση του μύκητα να περιλαμβάνουν την αυξημένη πληρότητα και απασχόληση λιγότερο έμπειρου προσωπικού στις ΜΕΘ, οι προκλήσεις στην άσηπτη τεχνική με τα μέτρα ατομικής προστασίας κ.α.

Κυρίως όμως, το άρθρο αναφέρεται στην τολμηρή υπόθεση των Casadevall, Kontoyiannis και Robert (mBio, 2019) ότι η εμφάνιση του C. auris θα μπορούσε ίσως να αποτελεί το πρώτο παράδειγμα μυκητιακού παθογόνου που θα εμφανιστεί ως συνέπεια της κλιματικής αλλαγής, υπόθεση που ενισχύεται και από άλλες μελέτες.

Οι επιπτώσεις σε νοσηρότητα και θνησιμότητα

Ο μύκητας C. auris δεν αποτελεί τη μοναδική απειλή. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παραθέτει στην ιστοσελίδα της κατάλογο με τις κυριότερες συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, αναφέροντας πως «παρότι η αλλαγή του κλίματος δεν θα δημιουργήσει ενδεχομένως πολλές νέες ή άγνωστες απειλές για την υγεία, οι υφιστάμενες επιπτώσεις θα επιδεινωθούν και θα είναι πιο έντονες απ’ ό,τι είναι σήμερα». Μεταξύ αυτών των επιπτώσεων περιλαμβάνονται:

  • η αύξηση της θνησιμότητας και της νοσηρότητας που συνδέονται με τον καύσωνα το καλοκαίρι
  • η αύξηση του κινδύνου ατυχημάτων και των επιπτώσεων στη γενικότερη ευημερία από ακραία καιρικά φαινόμενα (πλημμύρες, πυρκαγιές και καταιγίδες)
  • αλλαγές στον αντίκτυπο νοσημάτων που μεταδίδονται με διαβιβαστές ή από τρωκτικά ή στον αντίκτυπο υδατογενών ή τροφιμογενών νοσημάτων
  • αλλαγές στην εποχική κατανομή ορισμένων αλλεργιογόνων ειδών γύρης, στο εύρος των ιών, στην κατανομή επιβλαβών οργανισμών και ασθενειών.
  • αναδυόμενες και επανεμφανιζόμενες ασθένειες των ζώων που αυξάνουν τις προκλήσεις για την υγεία των ζώων και του ανθρώπου στην Ευρώπη, λόγω των ιογενών ζωονόσων και των νόσων που μεταδίδονται με διαβιβαστές
  • κίνδυνοι σε σχέση με τη μεταβολή της ποιότητας του αέρα και το όζον.

Ήδη σήμερα υπάρχουν χώρες που πληρώνουν ακριβό αντίτιμο της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, βασικού παράγοντα της κλιματικής αλλαγής, όπως η Ταϋλάνδη με 200.000 ανθρώπους να εισάγονται στο νοσοκομείο μέσα σε μια βδομάδα με προβλήματα υγείας που συνδέονται με τη μόλυνση του αέρα, ξεπερνώντας το 1,3 εκατομμύριο συνολικά από την αρχή του έτους.

Πρόσφατες μελέτες συσχετίζουν άμεσα την ατμοσφαιρική ρύπανση και την κλιματική αλλαγή με προβλήματα υγείας όπως οστεοπόρωση, καρκίνο των πνευμόνων σε μη καπνιστές ή αναπνευστικές λοιμώξειςαλλά και ζητήματα δημόσιας υγείας καθώς αυξάνουν τις νοσηλείες καρδιαγγειακής αιτιολογίας (έμφραγμα, καρδιακή ανεπάρκεια, εγκεφαλικό επεισόδιο), προκαλούν αύξηση των ασθενειών και μεταβάλλουν την άσκηση της Ιατρικής, ίσως αυξήσουν τη συχνότητα των πανδημιών και ευθύνονται για την αύξηση θανάτων, με τους θερινούς καύσωνες του 2022 να ενοχοποιούνται για τους πάνω από 20.000 θανάτους στη Δυτική Ευρώπη.

Καλή υγεία από σήμερα – Ο ρόλος της ιδιωτικής ασφάλισης

Ο παγκόσμιος ασφαλιστικός κλάδος έχει από καιρό εγκύψει στο πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής και των επιπτώσεων στην ποιότητα ζωής. Διάφορα ινστιτούτα και κέντρα αναλογιστικών υπηρεσιών όπως το SOA Research Institute,το Nomura Research Institute και η Deloitte διερευνούν μέσα από τα στατιστικά και μαθηματικά μοντέλα το βραχυπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο αντίκτυπο της κλιματικής κρίσης και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στις ασφαλίσεις ζωής και υγείας.

Όπως επισημαίνει το Ινστιτούτο Nomura «η κλιματική αλλαγή θα επηρεάσει τις αποζημιώσεις για ασφάλειες υγείας και ζωής. Κατά συνέπεια, οι ασφαλιστές ζωής και υγείας θα πρέπει να λαμβάνουν υπ’ όψιν τις κλιματικές επιπτώσεις κατά το σχεδιασμό των προϊόντων» Σύμφωνα με κάποια σενάρια βασισμένα σε ειδικά μοντέλα για τη Νότια Καρολίνα στις ΗΠΑ, τα περιστατικά νεφρολιθίασης (πέτρες στους νεφρούς), πρόβλημα που αφορά το 9% του πληθυσμού των ΗΠΑ και στοιχίζει 10 δισ. δολάρια για υγειονομική περίθαλψη ετησίως, θα μπορούσαν να αυξηθούν κατά 2,2% για μια άνοδο της θερμοκρασία κατά +2°C και κατά 3,9% για άνοδο +4°C, με αποτέλεσμα υπερβάλλουσες χρεώσεις για επείγοντα περιστατικά ύψους 57 εκατ. και 99 εκατ. δολαρίων αντίστοιχα για το το 2085-89 συγκριτικά με το 2010-14.

Μελλοντικά σενάρια εξετάζουν και διάφορες επιστημονικές έρευνες που συμπεραίνουν αύξηση νοσηλειών και υγειονομικών δαπανών συνεπεία της κλιματικής αλλαγής όπως μια δημοσίευση για την Νότια Αυστραλία στο Science of The Total Environment το 2021 και μια ακόμη για το Ηνωμένο Βασίλειο στο Meteorological Applications το 2022.

Η καθαρή εικόνα του προβλήματος ωστόσο μπορεί να αποτυπωθεί και από την ίδια την εμπειρία. Σύμφωνα με μελέτη 10 κλιματικών συμβάντων από το 2012 στις ΗΠΑ, αποκάλυψε ότι το κόστος σχετικά με την υγεία συμπεριλαμβανομένων των εισαγωγών σε νοσοκομεία, των επισκέψεων σε τμήματα επειγόντων περιστατικών, άλλων ιατρικών δαπανών και των χαμένων μισθών, ανήλθε σε 10 δισεκατομμύρια δολάρια το 2018.

«Είναι απόλυτα αναγκαίο η χώρα να αυξήσει την ασφαλιστική συνείδηση του πολίτη γιατί θα είναι προς όφελος όλων, και κυρίως του ίδιου» είχε επισημάνει ο Υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, κ. Χρήστος Στυλιανίδης στη διαδικτυακή εκδήλωση της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος (ΕΑΕΕ) με τίτλο «Ασφάλιση. Η απάντηση στην ανασφάλεια των καιρών». Αν και η δήλωση γινόταν με αφορμή πρόσφατες φυσικές καταστροφές και την ανάγκη ασφάλιση της κατοικίας, το ίδιο θα μπορούσε να λεχθεί και για την υγεία.

Υπάρχουν πολλοί λόγοι που κάνουν αναγκαία την ιδιωτική ασφάλιση και ίσως ένας από τους σημαντικότερους να είναι η ανάγκη για προσαρμογή σε νέες συνθήκες. Αυτό προτείνουν κάποια ευρήματα μελετών όπως αυτή που δημοσιεύτηκε το 2021 στο Sustainability  και διαπίστωνε ότι η αύξηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης αυξάνει και τις πιθανότητες απόκτησης ασφαλιστηρίου συμβολαίου λόγω του φόβου κυρίως για κάποια χρόνια ασθένεια και εξαιτίας της μόλυνσης, ή μια ανασκόπηση του 2022 στο Frontiers in Public Health που συμπέρανε ότι η αφύσικα υψηλή θερμοκρασία αυξάνει την πιθανότητα αγοράς ασφάλισης υγείας αφενός λόγω του φόβου για τον κλιματικό κίνδυνο, αφετέρου λόγω της επίδρασης στην υγεία. Ειδικότερα, διαπιστώθηκε ότι για κάθε αύξηση της θερμοκρασίας κατά 0,5° C, σημειωνόταν μεγαλύτερη κατά 6% πιθανότητα αγοράς συμβολαίου υγειας.

Διαβάστε επίσης:

Ατμοσφαιρική ρύπανση: Για ποιους ασθενείς αυξάνει τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου

Κολλήσατε στην κίνηση; Ο αόρατος κίνδυνος που βλάπτει μυαλό, σκέψη και μνήμη

Διστάζετε να κάνετε ασφάλιση υγείας; 5 λόγοι που θα σας πείσουν